از نظر بسیاری از والدینی که فرزندشان مبتلا به درماتیت آتوپیک (Atopic dermatitis) شده -که شایعترین نوع اگزما است- درمان سادهای وجود دارد: برنامهی غذایی کودک را اصلاح کنید تا از درماتیت آتوپیک خلاص شوید. اما در واقع، سالها تحقیق دانشمندان در مورد ارتباط رژیم غذایی و درماتیت آتوپیک نشان داده است که این عارضه بسیار پیچیدهتر از چیزی است که بهنظر میرسد. در این مطلب یافتههای تحقیقات در این زمینه را با هم مرور خواهیم کرد.
اجتناب از غذاهایی که باعث واکنش آلرژیک میشوند، بهندرت مانع بروز درماتیت آتوپیک میشوند.
آلرژی غذایی در کودکانی که مبتلا به درماتیت آتوپیک هستند، شایع است. حدود ۴۰٪ از نوزادان و کودکان خردسال مبتلا به درماتیت اوپتیک متوسط یا حاد به آلرژی غذایی دچار هستند.
بسیاری از والدین معتقدند اجتناب از غذاهایی که باعث ایجاد واکنش آلرژیک میشوند، از بروز واکنشهای آلرژیک و تحریک شدن درماتیت آتوپیک جلوگیری میکنند، اما در اکثر موارد اینطور نیست.
برای کودکی که حساسیت غذایی دارد، حذف غذاهایی که باعث واکنش آلرژیک میشوند بهندرت میتواند درماتیت آتوپیک را متوقف کند.
غذا و اگزما
والدین اغلب درمان اگزما را با غذا آزمایش میکنند، اما تحقیقات نشان میدهد که این روش بهندرت جواب میدهد.

برای تسکین درماتیت آتوپیک والدین باید از روشهای زیر نیز استفاده کنند:
- حمام و استفاده از مرطوبکننده
- مدیریت صحیح عوامل محرک
- مصرف دارو
این رویکرد در بیشتر کودکان موجب تسکین درماتیت آتوپیک میشود.
اگر فرزند شما هنوز با تشدید درماتیت آتوپیک مواجه است، احتمال دارد یک ماده غذایی در این وضعیت دخیل باشد. کارشناسان، انجام آزمایش آلرژی غذایی را توصیه میکنند که کودک دارای علائم زیر باشد:
- درماتیت آتوپیک متوسط یا شدید که با مراقبت از پوست، مدیریت و دارو نمیتوان آن را کنترل کرد.
- بروز یک واکنش آلرژیک فوری که بعد از خوردن یک ماده غذایی خاص رخ میدهد.
اگر فکر میکنید یک حساسیت غذایی باعث اگزمای کودک شما میشود، با یک متخصص پوست صحبت کنید و بپرسید که آیا آلرژی غذایی میتواند باعث تحریک اگزما شود یا خیر.
با آزمایش میتوان فهمید که آیا لازم است که غذایی خاص را از رژیم غذایی کودک خود حذف کنید یا خیر. در صورت نیاز به حذف هر غذایی برای مدت طولانی، به یک متخصص رژیم غذایی مراجعه کنید تا از بروز هرگونه مشکلات سلامتی جلوگیری شود.
این را بخور، آن را نخور! چرا توصیهها و مشاورهی رژیمی مدام تغییر میکنند؟
مردم غالباً بر این باورند که با خوردن غذاهای خاص یا مکملها میتوانند از شر درماتیت آتوپیک خلاص شوند. این عقیده به قدری متداول است که محققان سالهاست که در مورد تأثیر غذاهای مختلف و مکملهای غذایی تحقیق می کنند.
لیست مواد غذاییِ مورد مطالعه شامل مواد پروبیوتیک، پریبیوتیک، روغن ماهی، روغن گل گاوزبان، فلز روی، ویتامین D، ویتامین E، و ویتامینهای B12 و B6 است.
یافتههای برخی از مطالعات نشان میدهد که انواعی از مکملها میتوانند مفید باشند. به همین خاطر است که در برخی مقالات، اضافه کردن یک غذای خاص یا مکمل رژیم غذایی برای کمک به تسکین درماتیت آتوپیک کودکتان توصیه میشود.
اما محققان در بررسی تمام مطالعات انجامشده در این زمینه، شواهد کمی در تأییدِ اثر مصرف غذاهای خاص یا مکملها یافتهاند.
به عنوان مثال، هنگامی که محققان نتایج ۱۲ مطالعهی علمی معتبر در مورد ارتباط پروبیوتیکها و درماتیت آتوپیک را تحلیل کردند، مشاهده شد که افزودن یک پروبیوتیک به رژیم غذایی کودک هیچ تأثیری در درماتیت آتوپیک ندارد.
جمعبندی
در مطالعات مربوط به مواد غذایی یا مکملها، یک نقطه مشترک وجود دارد: نتایج تحقیقات، با هم متفاوتند.
با وجود این نتایج متفاوت، یک نکته را به طور قطع میدانیم: یک برنامهی غذایی سالم و متعادل، مواد مغذی مورد نیاز یک کودک در حال رشد را فراهم میکند.
برای رفع درماتیت آتوپیک، روش درمان قطعی ارائه نشده است
همزمان با این که محققان به بررسی این بیماری شایع در دوران کودکی میپردازند، در یک مورد اتفاق نظر وجود دارد: هیچکس نمیتواند اگزما را برطرف کند. پیروی از یک برنامهی مراقبت از پوست منطبق با اگزما، دوری از عوامل محرک، و استفاده از دارو در صورت لزوم میتواند منجر به دستیابی به تسکینِ مورد انتظار شما شود.
مراجعه به دکتر متخصص پوست
در صورت مشاهده علائم اگزما در فرزندتان، توصیه ما مراجعه به پزشکان متخصص در شهر خودتان است. در ارومیه، کلینیک تخصصی پوست و مو دکتر رشیدی آماده ارائه مشاوره و راهکارهای درمانی در زمینه سلامت پوست نوزادان شماست. برای رزرو وقت و معاینه میتوانید با پذیرش کلینیک تماس بگیرید.