حتی اگر تمام تابستان را از پوست خود در برابر تابش آفتاب مراقبت کرده باشید، لازم است در چهار فصل سال مراقب آن باشید. در طول سال، میبایست که هر ماه یک بار پوست بدنتان را از سر تا نوک انگشتان پا کنترل کنید که زخم یا لکه مشکوکی وجود نداشته باشد. کنترل شخصی و خودآزماییها میتوانند به شما در شناسایی سرطانهای پوستی بالقوه کمک کنند، یعنی زمانیکه میشود به طور کامل درمانشان کرد.
در مرحله اول، برای دستیابی به یک خودآزمایی شخصی صحیح میبایست بدانید که بهدنبال چه چیزی هستید. بعنوان یک قاعده کلی، برای تشخیص اینکه آیا مبتلا به سرطان پوستی ملانوما یا غیر ملانوما هستید یا نه -از جمله سرطان سلول پایهای (Basal Cell Carcinoma) و سرطان سلول سنگفرشي (Squamous Cell Carcinoma)- ضروری است که از وجود هرگونه خال یا لکه سیاهرنگ و همچنین هرگونه رشد یا تغییر غیرعادی آگاه باشید. زخمهایی که تغییر حالت میدهند، دچار خارش و خونریزی میشوند و بهبود نمییابند معمولا نشانههایی از خطر ملانوما میباشند.
تشخیص و کنترل بهنگام ملانوما امری بسیار حیاتی است. پزشکان دو استراتژی ویژه را برای تشخیص زودهنگام این بیماری که کشندهترین نوع سرطان پوستی است ایجاد کردهاند: روش ABCDE و Ugly Duckling Sign (تشخیص اولیه ملانوما).
نشانههای هشدار دهنده: روش ABCDE در تشخیص ملانوما
خال، لکههای قهوهای و برآمدگیهای روی پوست معمولا بیخطر هستند اما نه همیشه. افرادی که بیش از صد خال بر روی پوست بدن خود دارند معمولا بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به ملانوما میباشند. اولین نشانهها ممکن است به شکل غیرمعمول و بهشکل یک یا دو خال خود را نمایانکنند. بههمین دلیل است که کنترلکردن و شناختن بدن خود و نیز تشخیص هرگونه تغییر در خالها از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین، بهدنبال نشانههای ملانوما باشید و اگر یک یا چند نشانه غیر طبیعی یافتید در اولین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید.
- A-ASSYMETRY تقارن
خال خوشخیم یک خال بی تناسب و بی تقارن نیست. اگر خطی از وسط خال بکشید هر دو سمت خال به یک اندازه خواهند بود، یعنی متقارن هستند.
اگر خطی بر روی خال ناشی از ملانوما بکشید دو قسمت جداگانه آن متقارن نخواهند بود، یعنی این یک خال نامتقارن است و نشانه هشدار دهنده ملانوماست.
- B-Border گوشهها
برخلاف ملانوما، خال خوشخیم نوعی خال صاف است و لبههایی متعادل دارد. لبههای ملانوما متناسب و متعادل نیستند. گوشههای خالهای ملانوما ممکن است بهشکل شکافدار یا گوشماهی باشند.
- C-Color رنگ
اکثر خالهای خوشخیم معمولا دارای توناژ یکسانی از رنگ قهوهای میباشند. داشتن رنگهای مختلف نیز میتواند اعلام خطر باشد. این رنگها میتوانند توناژ متفاوتی از رنگ قهوهای و یا سیاه را دارا باشند. خالهای ملانوما همچنین ممکن است به رنگ قرمز، سفید و آبی نمایان شوند.
- D-Diameter اندازه و قطر
خالهای خوشخیم و صاف معمولا کوچکتر از خالهای بدخیم هستند. خالهای ملانومایی معمولا بزرگتر از پاککنهای موجود در انتهای مدادها میباشند (حدود 6 میلیمتر)، اما زمانیکه برای اولین بار شناسایی میشوند ممکن است اندازه کوچکی داشته باشند.
- E-Evolving تغییرات
خالهای معمولی و خوشخیم در طول زمان شکل خود را حفظ میکنند. زمانی زنگ خطر بهصدا در میآید که خال دچار تغییر و تحول شود. اگر چنین تغییری را مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید. اگر تغییری در اندازه، شکل، رنگ و ارتفاع خال ایجاد شود و یا شروع به خونریزی و خارش و پوستهدادن کند در واقع نشانهای از خطر ملانوماست.