درماتیت استازیس یا Stasis dermatitis نوعی اگزماست که در کسانی که گردش خون ضعیفی دارند رخ میدهد. از آنجا که این عارضه معمولا در بخشهای پایینی پاها اتفاق میافتد، درماتیت استازیس در این بخشها بیشتر است و ممکن است در یک پا یا هر دو دیده شود. این بیماری به ندرت در دیگر بخشهای بدن نیز گزارش شده است.
ضعف گردش خون چگونه باعث درماتیت استازیس می شود؟
در رگهای قسمتهای پایینی پاها، دریچههای یکطرفهای وجود دارد که نقش مهمی در چرخش خون ما دارند. این دریچهها خون را به سمت بالا هدایت میکنند. با بالا رفتن سن، قدرت این دریچهها کاهش مییابد، که میتواند منجر به اگزمای ناشی از ضعف گردش خون شود. بخشی از خون این رگها نشت کرده و در بافت پاها جمع میشود.
احتمال بروز این بیماری در افرادی با مشخصات زیر بیشتر است:
سن: از آنجا که درماتیت استازیس در اثر ضعف سیستم خونرسانی اتفاق میافتد، این نوع درماتیت در افراد میانسال و در سنین پیری بیشتر است. معمولا در سن بالای 50 سال دیده میشود و در افراد زیر 40 سال بسیار نادر است.
جنسیت: ابتلا به این نوع اگزما در خانمها کمی بیشتر از آقایان گزارش شده است.
سوابق پزشکی: داشتن سابقه ابتلا به یک یا چند مورد از لیست زیر، احتمال بهوجود آمدن درماتیت استازیس را افزایش میدهد:
- نارسایی مزمن وریدی (Venous insufficiency) یا ناتوانی در بازگرداندن خون پاها به قلب
- رگهای واریسی در خود فرد یا اعضای خانواده
- فشار خون بالا
- وجود لخته خونی، مخصوصاً در ناحیه پا مانند ترومبوز سیاهرگی عمقی (Deep venous thrombosis)
- صدمات قبلی وارد شده به این ناحیه
- بارداریهای متعدد
- جراحیهای انجام گرفته در ناحیه پا و یا رگهای برداشته شده از آن
- عوارض قلبی مانند نارسایی احتقانی قلب (Congestive heart failure) که در آنها قلب قدرت کافی برای پمپاژ خون ندارد
- نارسایی کلیه
- اضافه وزن شدید
سبک زندگی
انجام هر یک از این موارد میتواند خطر اگزمای ناشی از ضعف گردش خون را افزایش دهد:
- نشستن یا ایستادن به مدت طولانی، مثلا در محیط کار
- نداشتن ورزش کافی
- چربی زیاد
چگونه ریسک ابتلا به درماتیت استازیس را کاهش دهیم؟
اگر ورزش نمیکنید و یا کمتر ورزش میکنید، انجام حرکات ورزشی بیشتر، خطر درماتیت استازیس را خواهد کاست. تمرین بدنی میتواند جریان خون را بهبود بخشد، به از بین رفتن چربی اضافه بدن کمک کند، و احتمالا فشار خون بالا را کنترل کند.
پیش از شروع به ورزش، بهتر است از پزشک خود بپرسید انجام چه ورزشهایی برای شما مفید است.
برای درمان درماتیت استازیس چه باید کرد؟
اگر به درماتیت استازیس مبتلا هستید، معاینه دقیق و شروع روند درمانی تحت نظر پزشک متخصص ضروری است. درمان بهموقع میتواند از تشدید این عارضه جلوگیری کند.