همه به دنبال راهکاری هستند که روند پیرشدن پوست را به تعویق انداخته و هر روز جوان‌تر به نظر برسند. آیا واقعاً کرم‌های ضدچروک که بدون نیاز به نسخه در داروخانه‌ها و فروشگاه‌های آرایشی‌و‌بهداشتی به فروش می‌رسند، تاثیری در کاهش چین‌وچروک‌های صورت دارند؟ پاسخ به این سوال، به عوامل مختلفی بستگی دارد.
مردم، کرم‌ها و لوسیون‌های ضدچروک را با این امید که این محصولات می‌توانند چین‌وچروک صورت را کاهش داده و از آسیب ناشی از نور خورشید جلوگیری کنند، خریداری می‌کنند.
اما آیا واقعاً این کرم‌ها موثر هستند؟ پاسخی که به این سوال داده می‌شود، به ترکیبات تشکیل‌دهنده کرم و مدت‌زمان استفاده از آن بستگی دارد. با توجه به این که کرم‌های ضدچروک جزو داروهای بدون نیاز به نسخه (OTC) طبقه‌بندی می‌شوند، برای اثبات اثربخشی آنها، هیچ‌گونه پژوهش علمی انجام نمی‌شود.
ترکیبات رایج کرم‌های ضدچروک
رطوبت‌رسانی به تنهایی می‌تواند ظاهر پوست را بهبود بخشد؛ زیرا به طور موقت حفره‌های پوست را پر کرده و چین‌وچروک‌ها کمتر دیده می‌شوند. محصولات مرطوب‌کننده عبارتند از: لوسیون‌ها، کرم‌ها، ژل‌ها و سرم‌های ساخته‌شده از آب، روغن و سایر مواد مانند پروتئین، موم، گلیسیرین، لاکتات و اوره.
کرم‌های ضدچروک اغلب مرطوب‌کنندهایی هستند که در ترکیبات آنها، مواد فعال یا همان مواد موثره وجود دارد. این ترکیبات به کاهش چین‌وچروک صورت کمک می‌کنند. اثربخشی این محصولات تا حدودی به پوست شما و ترکیبات موجود در کرم بستگی دارد.
در ادامه، با برخی از ترکیباتی که باعث بهبود وضعیت ظاهری پوست می‌شوند، آشنا خواهید شد:
- رتینوئیدها. این اصطلاح برای ترکیبات ویتامین A، مانند رتینول و رتینوئیک اسید استفاده می‌شود. مدت‌هاست که از رتینوئیدها برای کمک به ترمیم پوست آسیب‌دیده در اثر آفتاب و کاهش چین‌وچروک‌های موضعی استفاده می‌شود.
- ویتامین C (اسید اسکوربیک). ویتامین C یک آنتی‌اکسیدان قوی است و از پوست در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند؛ رادیکال‌های آزاد، مولکول‌های ناپایدار اکسیژن هستند که سلول‌های پوست را تجزیه کرده و باعث ایجاد چین‌وچروک می‌شوند. ضمناً ویتامین C به محافظت از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید و کاهش چین‌وچروک صورت کمک می‌کند. کرم‌های ضدچروک حاوی ویتامین C باید به دور از تابش نور آفتاب و در محیط خشک نگهداری شوند.
- هیدروکسی اسیدها. آلفا هیدروکسی اسیدها (AHAs) عبارتند از: گلیکولیک، سیتریک اسید و لاکتیک اسید. از این ترکیبات برای از بین‌بردن سلول‌های مرده پوست (لایه‌برداری) استفاده می‌شود. استفاده منظم از آلفا هیدروکسی اسیدها، پوست شما را برای جذب بهتر سایر محصولات آماده می‌کند.
آلفا هیدروکسی اسیدها با شکستن ماده چسبنده‌ای که سلول‌های پوستی را به هم وصل می‌کند، سبب سست شدن سلول‌های مرده سطح پوست می‌شود. این عمل، گردش خون سلول‌ها را افزایش داده و باعث تحریک پوست برای رشد سلول‌های جدید خواهد شد.
آلفا هیدروکسی اسیدها، بتا هیدروکسیل اسیدها و شکل جدیدتر آنها به نام پلی هیدروکسی اسید نیز در کاهش چین‌وچروک صورت موثر هستند.
- کوآنزیم Q10. این ماده احتمالاً به کاهش چین‌وچروک‌های ریز اطراف چشم و محافظت از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید کمک می‌کند.
- پپتیدها. این مولکول‌ها به طور طبیعی در بدن موجودات زنده وجود دارند. برخی از پپتیدها قادر به تحریک تولید پروتئین کلاژن هستند و می‌توانند چین‌وچروک‌های پوست را بهبود بخشند.
- عصاره چای. چای سبز، چای سیاه و چای اولونگ، حاوی ترکیباتی با خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد‌التهابی هستند. سازندگان کرم‌های ضدچروک به احتمال زیاد از عصاره چای سبز استفاده می‌کنند.
- عصاره هسته انگور. عصاره هسته انگور علاوه بر خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد‌التهابی، باعث تولید پروتئین کلاژن می‌شود.
- نیاسینامید. این ماده نوعی ویتامین B3 محسوب می‌شود. در واقع، ویتامین B3 به دو گروه تقسیم می‌شود: نیاسین یا نیکوتینیک اسید و نیاسینامید یا نیکوتینامید. نیاسینامید نوعی آنتی‌اکسیدان قوی است. این ماده به کاهش از دست‌دادن آب در پوست کمک کرده و احتمالاً خاصیت ارتجاعی پوست را افزایش می‌دهد.
ارزیابی ایمنی و اثربخشی کرم‌های ضدچروک
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، کرم‌ها و لوسیون‌ها را در دسته محصولات آرایشی طبقه‌بندی می‌کند. محصولات آرایشی از نظر ایمنی و اثربخشی مانند سایر داروها، تحت آزمایش‌های دقیق و سخت‌گیرانه قرار نمی‌گیرند.
از آن‌جایی که اثربخشی این محصولات ارزیابی نمی‌شوند، هیچ تضمینی وجود ندارد که کرم‌های ضدچروک بدون نسخه، چین‌وچروک پوست را کاهش دهند.
هنگام بررسی مزایای استفاده از کرم‌های ضدچروک به نکات زیر توجه داشته باشید:
- هزینه. هزینه یک محصول آرایشی هیچ ارتباطی با اثربخشی آن ندارد. الزاماً یک کرم گران‌تر موثرتر عمل نخواهد کرد.
- غلظت ترکیبات سازنده. کرم‌های ضدچروک بدون نسخه حاوی غلظت کمتری از مواد فعال نسبت به کرم‌های تجویزی هستند. بنابراین، نتایج به‌دست‌آمده احتمالاً کوتاه‌مدت خواهند بود.
- ترکیبات سازنده متعدد. یک محصول با دو یا سه ماده فعال، لزوماً موثرتر از محصولی نیست که تنها یک ماده فعال (ماده موثره) دارد. ضمناً استفاده همزمان از چندین محصول ضدچروک، به جای این‌که برای پوست مفید باشد، ممکن است پوست را تحریک کند.
- مصرف روزانه. احتمالاً باید هفته‌ای یک یا دو بار از کرم ضدچروک تا زمان مشاهده بهبودی استفاده کنید. هنگامی که استفاده از محصول را قطع کنید، احتمالاً پوست به حالت اولیه خود باز می‌گردد.
- عوارض جانبی. برخی از محصولات آرایشی ممکن است باعث تحریک پوست، ایجاد بثورات، سوزش و قرمزی شوند. حتما دستورالعمل‌های استفاده از محصول را به دقت مطالعه کرده و رعایت کنید تا عوارض جانبی به حداقل برسند. اگر سوال یا ابهامی دارید، با شرکت سازنده محصول تماس بگیرید.
- تفاوت‌های فردی. این که دوست‌تان از یک محصول استفاده کرده و نتیجه گرفته است، بدین معنی نیست که قطعاً آن محصول برای شما هم موثر خواهد بود. پوست افراد مختلف، ویژگی‌های متفاوتی دارد. هیچ محصولی برای همه افراد به صورت یکسان عمل نمی‌کند.
اقداماتی که می‌توان برای کاهش چین‌وچروک انجام داد
یک کرم ضدچروک، بسته به تعداد دفعات استفاده از آن، نوع و مقدار ماده فعال موجود در کرم، ممکن است چین‌وچروک‌های پوست را بهبود بخشد.
راه‌های بهتری هم برای کاهش میزان چین‌وچروک وجود دارد که در ادامه می‌خوانیم:
- از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت کنید. قرارگرفتن در معرض اشعه ماوراءبنفش، روند پیری طبیعی پوست را سرعت بخشیده و باعث ایجاد چین‌وچروک و لکه‌‌دارشدن پوست می‌شود. بیشتر در سایه قرار بگیرید و با لباس، پوست خود را بپوشانید. با استفاده از ضد‌آفتاب‌هایی که طیف گسترده دارند، SPF برابر با 30 یا بالاتر داشته و ضدآب هستند، از پوست خود محافظت کنید. شما باید هر روز برای تمام قسمت‌هایی از پوست‌تان که لباس آنها را نمی‌پوشاند، از ضدآفتاب استفاده کنید.
- محصولاتی که خاصیت ضدآفتاب نیز دارند، انتخاب کنید. هنگام انتخاب محصولات مراقبت از پوست، آن‌هایی را انتخاب کنید که دارای SPF حداقل 15 باشند. آکادمی متخصصان پوست آمریکا، SPF 30 و بالاتر را توصیه می‌کند. هم‌چنین از محصولاتی استفاده کنید که طیف گسترده دارند؛ بدین معنا که هر دو اشعه UVA و UVB را مسدود می‌کنند و در برابر آب هم مقاوم هستند. در مصرف کرم ضدآفتاب صرفه‌جویی نکنید! زمانی که زیر نور آفتاب قرار دارید، هر دو ساعت یک‌بار از کرم ضدآفتاب استفاده کنید.
- از مرطوب‌کننده‌ها استفاده کنید. مرطوب‌کننده‌ها نمی‌توانند از ایجاد چین‌وچروک جلوگیری کنند اما آب را در پوست به دام می‌اندازند و خطوط ریز و چین‌وچروک‌ها را به طور موقت پنهان می‌کنند.
- سیگار نکشید. سیگار کشیدن باعث تنگ‌شدن عروق خونی در بیرونی‌ترین لایه‌های پوست می‌شود. ضمن این‌که به پروتئین‌های کلاژن و الاستین آسیب می‌رساند؛ این پروتئین‌ها به پوست، خاصیت ارتجاعی می‌دهند. در نتیجه، پوست دچار پیری زودرس می‌شود. این نکته را به خاطر داشته باشید که هیچ وقت برای ترک سیگار دیر نیست.
مراجعه به پزشک متخصص
اگر که به دنبال نتایج چشم‌گیرتر هستید، متخصص پوست می‌تواند درمان‌های اساسی برای رفع چین‌وچروک را به شما توصیه کند بهتر است به یک پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. در ارومیه کلینیک پوست و موی دکتر رشیدی را پیشنهاد می‌کنیم. کلیه فعالیت‌های این کلینیک زیر نظر یکی از باتجربه‌ترین متخصصان پوست و مو در استان با سوابق علمی متعدد و سابقه پزشکی درخشان در امور درمانی و زیبایی، در یکی از مجهزترین مراکز درمانی ارومیه و استان آذربایجان‌غربی در زمینه دستگاه‌های لیزر، پوست، کاشت مو انجام می‌گیرد. برای رزرو وقت و معاینه می‌توانید با پذیرش کلینیک تماس بگیرید.