پوست بزرگترین عضو بدن است. جایگاه و اندازه آن باعث می‌شود بیشتر از هر عضو دیگری در معرض خطر و جراحت باشد. تصور کنید چند بار با سوختگی، بریدن و خراش‌دادن به پوست‌تان آسیب زده اید، و آن را با تعداد جراحت هایی که به بقیه بدنتان وارد شده مقایسه کنید.
یکی از وظایف پوست محافظت از صدمه دیدن اعضای بدن است، اما در برخی موارد این کار با برجای ماندن اسکار همراه است. بر اساس اندازه جراحت، معمولا اسکار روی پوست شکل می‌گیرد؛ چیزی که بخشی از روند طبیعی التیام زخم‌هاست. نمایانی اسکار بستگی به نوع آن و روش برخورد شما با زخم در حال التیام دارد. اگر به دنبال راه‌های جلوگیری از شکل‌گیری اسکار در آینده هستید و یا می‌خواهید میزان نمایانی اسکارهای قبلی را کاهش دهید، به خواندن این مطلب ادامه دهید.
شناختن انواع مختلف اسکار
نوع جراحت وارد به پوست و نحوه واکنش پوست به جراحت، تعیین‌کننده نوع اسکار است. به‌طور عمومی سه نوع اسکار وجود دارد:
- اسکار هایپرتروفیک (آثار زخم‌های برجسته): این نوع اسکارها برجسته هستند و معمولا بلافاصله پس از شروع به التیام زخم، شکل‌می‌گیرند. دلیل به‌وجود آمدن این نوع اسکار، تولید بیش از حد لازم بافت همبند است. مشکلاتی از قبیل عفونت می‌تواند احتمال شکل‌گیری این نوع اسکار را در محل جراحت‌ها و برش‌ها افزایش دهد.
- اسکار کلوئیدی تا حدودی شبیه اسکارهای هایپرتروفیک هستند. آنها هم به‌خاطر تولید بیش از حد لازم بافت همبند تشکیل می‌شوند. تفاوت اساسی این دو نوع اسکار در این است که اسکارهای کلوئیدی برخلاف نوع دیگر، به گسترش ادامه می‌دهند و ممکن است به‌طرز قابل توجهی بزرگتر از زخم یا برش اولیه شوند.
- اسکار آتروفیک برخلاف دو نوع دیگر، برجستگی ندارد و به عمق پوست نفوذ می‌کنند. این نوع اسکارها معمولا پس از آکنه یا آبله‌مرغان به‌وجود می‌آیند. دلیل پیدایش اسکار آتروفیک، تولید کم کلاژن در طی دوره التیام زخم است.
کمتر کردن احتمال شکل‌گیری اسکارها
چگونگی مراقبت شما از زخم یا برش ناشی از جراحی می‌تواند در به‌وجود آمدن یک اسکار دائمی نقش داشته باشد. اگرچه جلوگیری از تولید اسکار خارج از کنترل شماست، اما می‌توانید با برخی مراقبت‌ها، میزان نمایانی آن را کاهش دهید.
پس از بروز جراحت یا انجام جراحی، لازم است این ناحیه تا حد ممکن تمیز شود. پاکیزه نگه داشتن ناحیه زخم باعث کاستن از احتمال آلودگی باکتریایی می‌شود. همچنین ضروری است ناحیه زخم‌دیده مرطوب نگه داشته شود. برای این کار می‌توانید از محصولاتی مانند ژل پترولیوم بر روی زخم استفاده کنید و مانع خشک‌شدن بیش از حد آن شوید. رطوبت مانع دلمه‌بستن زخم می‌شود، که به‌نوبه خود احتمال اسکار را کاهش می‌دهد.
پس از التیام جراحت و برش، باید حتی‌الامکان آن را از تابش نور خورشید دور نگه داشت. تابش نور خورشید باعث تیره‌شدن پوست و طولانی‌تر شدن دوره نمایانی اسکار می‌شود. استفاده روزانه از کرم ضدآفتاب با SPF 30 یا بالاتر می‌تواند از ناحیه جراحت‌دیده محافظت کند.
با اسکارهای قبلی چه می‌توان کرد؟
اگر روی پوست‌تان اسکاری دارید که در زندگی روزمره شما تأثیر سوء می‌گذارد، مانع حرکت شما می‌شود و یا اعتماد به‌نفس شما را می‌کاهد، راهکارهایی برای درمان و کاستن از نمایانی آن وجود دارد.
برخی راهکاری حذف اسکارها مبتنی بر بازسازی پوست با تاباندن اشعه لیزر و یا امواج رادیویی هستند تا سلول‌های قدیمی و آسیب‌دیده پوست را از بین ببرند و تولید کلاژن را تحریک کنند.
انتخاب بهترین روش درمانی تا حدودی بستگی به نوع پوست شما و نوع اسکار به‌وجود آمده دارد. برای پوست‌های با رنگ روشن، بهترین گزینه معمولا لیزر و یا امواج رادیویی است. از آنجا که لیزر می‌تواند باعث روشن‌تر شدن پوست شود، کسانی که پوست تیره دارند بهتر است از روش امواج رادیویی استفاده کنند.
تعداد جلسات مورد نیاز برای به حداقل رساندن نمایانی اسکار بستگی به روش انتخابی دارد. اگر به دنبال روشی برای از میان بردن اسکارهای قدیمی روی پوست خود هستید می‌توانید با دکتر رشیدی متخصص پوست، مو و زیبایی مشورت کنید. برای این کار، با ما تماس بگیرید و وقت ویزیت رزرو کنید.